Rodzaje kondensatorów

Kondensatory stanowią jedne z podstawowych elementów układów elektronicznych i elektrotechnicznych. Ich główną funkcją jest magazynowanie i uwalnianie energii w postaci pola elektrycznego, jednak w praktyce znajdują zastosowanie w bardzo różnorodnych obszarach - od prostych filtrów w zasilaczach, przez układy rezonansowe, aż po zaawansowane systemy kompensacji mocy biernej. Ze względu na szeroki zakres zastosowań, technologia kondensatorów rozwinęła się w wielu kierunkach, co zaowocowało powstaniem licznych rodzajów kondensatorów, różniących się zarówno budową, jak i właściwościami elektrycznymi.

Rodzaje kondensatorów

Kondensatory można klasyfikować według różnych kryteriów, takich jak rodzaj dielektryka, budowa, polaryzacja czy zastosowanie.

Poniżej przedstawiono najważniejsze typy kondensatorów:

1. Rodzaje kondensatorów według rodzaju dielektryka

• Kondensatory ceramiczne - mają niewielkie rozmiary i dużą stabilność temperaturową, stosowane w układach elektronicznych, np. w filtrach sygnałowych.
• Kondensatory elektrolityczne - wykorzystują elektrolit jako dielektryk, charakteryzują się dużą pojemnością, ale są spolaryzowane (posiadają biegunowość).
• Kondensatory tantalowe - odmiana kondensatorów elektrolitycznych o lepszej stabilności i dłuższej żywotności, często stosowane w miniaturowych urządzeniach elektronicznych.
• Kondensatory foliowe - wykorzystują cienką warstwę tworzywa sztucznego jako dielektryk, stosowane w obwodach mocy i filtrach sygnałowych.
• Kondensatory papierowe - obecnie rzadko używane, dawniej stosowane w układach wysokiego napięcia.
• Kondensatory mikowe - mają wysoką precyzję i stabilność, stosowane w układach radiowych i pomiarowych.

2. Rodzaje kondensatorów według budowy

• Kondensatory stałe - posiadają stałą pojemność, są najczęściej spotykane w elektronice.
• Kondensatory zmienne - umożliwiają regulację pojemności poprzez zmianę położenia okładek lub dielektryka (stosowane np. w odbiornikach radiowych).
• Kondensatory trymerowe - miniaturowe wersje kondensatorów zmiennych, stosowane do precyzyjnej regulacji częstotliwości w układach radiowych.

3. Rodzaje kondensatorów według polaryzacji

• Kondensatory biegunowe (polaryzowane) - muszą być podłączone zgodnie z oznaczeniem biegunowości (np. elektrolityczne i tantalowe).
• Kondensatory niebiegunowe (niepolaryzowane) - mogą być podłączane w dowolnym kierunku (np. ceramiczne, foliowe).

4. Rodzaje kondensatorów według zastosowania

• Kondensatory filtrujące - stosowane w zasilaczach do wygładzania napięcia.
• Kondensatory impulsowe - zdolne do szybkiego ładowania i rozładowania, stosowane w lampach błyskowych czy defibrylatorach.
• Kondensatory rozruchowe i pracy - używane do wspomagania uruchamiania silników elektrycznych.
• Kondensatory kompensacyjne - stosowane do poprawy współczynnika mocy w sieciach energetycznych.
• Kondensatory sprzęgające - blokują składową stałą i pozwalają na przejście składowej zmiennej sygnału w układach audio i radiowych.
• Kondensatory odsprzęgające - eliminują zakłócenia w układach cyfrowych i zasilaczach.

Każdy z tych rodzajów kondensatorów ma specyficzne właściwości, które decydują o ich zastosowaniu w różnych dziedzinach techniki.